Pojęcie stresu
Samo pojęcie „stres” zrozumiałe jest zapewne dla wszystkich, gdyż każdy z nas w pewien sposób przeżywa osobiste stresy w ciągu trwania życia.
Pierwszy raz termin STRES został użyty przez Hansa Seylego (profesor uniwersytetu w Montrealu). Oznaczył on przez to stan wywołany negatywnym bodźcem - stresorem. W ciągu rozpoczętych w 1936 r. badań trwających ok. 50 lat Seyle doszedł do wniosku, że stresory pobudzają przysadkę mózgową do wydzielania większych ilości hormonu kortykotropiny, który dalej pobudza czynność kory nadnerczy.
W tym monecie rozpoczyna się tzw. reakcja alarmowa - jakoby uruchomienie sił obronnych ustroju.
Jeżeli chodzi o zdefiniowanie pojęcia, jakim jest stres, trzeba wziąć pod uwagę sytuacje, które uczucie stresu wywołują. Rozróżniamy różne typy definicji stresu.
Stres jako bodziec
Sytuacje występujące w różnych interwałach częstotliwości w naszym otoczeniu, kiedy wywołują w nas silne emocje i napięcie. Sytuację tę bliżej specyfikują teorie: Ellio i Eisdorfer, koncepcja Janisa i teoria zmian życiowych Thomasa Holmesa oraz Richarda Rahe’a.
Stres jako reakcja
Niezależnie czy chodzi o reakcję fizjologiczną lub psychiczną, wywołana działaniem stresorów. Bliżej sytuację tę określa homeostratyczna teoria Cannona oraz koncepcja Salyego.
Fazy reakcji na stres
Cała reakcja organizmu na stres przebiega w trzech fazach:
-
- reakcja pogotowia,
- okres oporu - stres jest równoważony optymalnym działaniem hormonów,
- okres wyczerpania - ciężka choroba, która w swej fazie kulminacji może przynieść nawet zgon.
Następne badania wykazywały, iż zaburzenia hormonów kory nadnercza powodują wiele poważnych schorzeń, których rezultatem może być nadciśnienie, stwardnienie nerek, guzkowe zapalenie tętnic, choroby reumatyczne.